Pauze

Sinds 2012 schreef ik al stukjes voor Sargasso. Omdat die dingen soms zo gaan, werd ik vorige week hoofdredacteur van een van de oudste weblogs van Nederland.

Zodoende heeft het weinig zin, vond ik, om ook nog een eigen blog bij te houden. All out of Bubblegum gaat dus op pauze.

Maar uiteraard kunnen jullie mijn stukjes gewoon blijven lezen. Indien niet op de voorpagina van Sargasso, dan wel in de categorie Waan van de dag.

En voor de rest zien we wel wat er gebeurt.

De Feodale Staten van Amerika

Inspraak is niet voor de 99%, zo vinden rijke Amerikanen en Republikeinse politici.

Amerikaanse bedrijven zijn doorgaans fel gekant tegen vakbonden. Daarnaast bestaat vooral in zuidelijke, door Republikeinen gedomineerde staten allerlei wetgeving die de invloed en macht van vakbonden moet tegengaan.

De verrassing was dan ook groot toen het management van een fabriek van Volkswagen in de zuidelijke staat Tennessee de werknemers onlangs aanmoedigde lid te worden van de United Automobile Workers.

Ondernemingsraden
In Duitsland heeft Volkswagen namelijk van oudsher positieve ervaringen met ondernemingsraden. In de VS zijn dergelijke instellingen echter verboden, tenzij de werknemers van een bedrijf er eerst voor hebben gekozen zich te laten vertegenwoordigen door een vakbond.

Ondanks de expliciete wens van Volkswagen voor de komst van een vakbond, waren lokale Republikeinse politici niet van zins dit zomaar te laten gebeuren.

State Senator Bo Watson gaf alvast aan dat indien werknemers vóór de komst van een vakbond zouden stemmen, ze er niet op hoefden te rekenen dat Volkswagen op verdere belastingvoordelen (waarmee het bedrijf in eerste instantie naar Tennessee was gelokt) hoefde te rekenen om de productie uit te breiden.

State Representative Gerald McCormick reageerde als volgt:

The taxpapers of Tennessee reached out to Volkswagen and welcome them to our state and our community. We are glad they are here. But that is not a green light to help force a union into the workplace. That was not part of the deal.

De boodschap van deze Republikeinen was helder: liever helemaal geen extra banen dan union jobs, zelfs als de werkgever dat wil.

Nog bonter werd het gemaakt door (federaal) senator Bob Corker. Deze beweerde op de eerste dag van de stemming dat hem was ‘verzekerd’ dat indien werknemers de komst van de vakbond zouden tegenhouden, Volkswagen hen zou ‘belonen’ met extra productiecapaciteit in Tennessee.

Dat deze bewering in directe tegenspraak was met diverse publieke verklaringen van Volkswagen deerde hem (zoals dat tegenwoordig gaat bij Republikeinen) niet in het minst.

De Amerikaanse Burgeroorlog – deel II
Deze episode illustreert dat Republikeinen, ooit de felste tegenstanders, maar inmiddels de intellectuele erfgenamen van de oude Confederacy, niet primair zijn geïnteresseerd in economische groei, werkgelegenheid of zelfs maar vrijheid voor bedrijven.

Hun belangrijkste doel, zo lijkt het, is het bestaan een permanente onderklasse van machteloze en vooral gehoorzame werknemers die zonder morren de wensen van hun superieuren vervullen.

In de klassieke woorden van de zuidelijke senator James Hammond (1807-1864):

In all social systems there must be a class to do the menial duties, to perform the drudgery of life. […] Such a class you must have, or you would not have that other class which leads progress, civilization and refinement.

In zijn eigen staat, South Carolina, werd deze onderklasse gevormd door zwarte slaven. Maar, zo hield hij zijn mede-senatoren voor, in het vrije noorden bestond evengoed behoefte aan een dergelijke klasse: alleen daar was deze opgebouwd uit manual laborers and operatives.

Niettemin was en bleef het zuidelijke systeem superieur, zo schreef The Richmond Inquirer in 1856:

The great evil of Northern free society is that it is burdened with a servile class of mechanics and laborers, unfit for self-government, and yet clothed with the attributes and powers of citizens. […] slavery is the natural and normal condition of laboring man, whether white or black.

In tegenstelling tot zijn zuidelijke tegenstrevers, was Abraham Lincoln van mening dat het Amerikaanse systeem van arbeid behoorde te zijn gebaseerd op vrijheid en zelfbeschikking van de werknemer:

I am glad to see that a system prevails in New England under which laborers CAN strike when they want to. […] I LIKE the system which lets a man quit when he wants, and wish it might prevail everywhere.

Dit, veel meer dan het lot van de zwarte slaven in de zuidelijke staten, was in Lincolns optiek de kern van de strijd tussen Noord en Zuid. Indien de zuidelijke staten in deze (vooralsnog) politieke strijd zouden zegevieren, zou het karakter van het hele land onherroepelijk veranderen, zo waarschuwde Lincoln:

[F]ree labor that CAN strike, will give way to slave labor that cannot!

De nieuwe adel
Uiteraard bestaan er in de zuidelijke staten van de VS geen plannen om de slavernij te herinvoeren. Niettemin is men nog even fel als vroeger gekant tegen free labor that CAN strike. En van medezeggenschap van werknemers moet men, zoals de Volkswagen-soap illustreert, ook niets hebben. Opmerkelijk genoeg, wordt die houding door veel gewone werknemers gedeeld.

Misschien omdat zij onvoldoende begrijpen dat sommige vertegenwoordigers van rechts Amerika gewone werknemers niet alleen inspraak bij hun werkgever, maar ook iedere reële politieke inspraak willen ontzeggen. Zo heeft miljardair Tom “Kristallnacht” Perkins een nieuw plan om de belangen van de superrijken veilig te stellen:

The Tom Perkins system is: You don’t get the vote if you don’t pay a dollar in taxes. But what I really think is: it should be like a corporation. You pay a million dollars, you get a million votes. How’s that?

Ofwel: de top 1% van Amerikaanse belastingbetalers krijgt evenveel invloed als de armste 95% van alle kiezers.

Alsof we terug zijn in de goede oude Middeleeuwen!

O ja, die vakbond bij de Volkswagenfabriek in Tennessee is er uiteindelijk dus niet gekomen.

De VVD haat werknemers

De VVD-voorstellen voor het ontslagrecht laten zien dat deze partij vooral grote bedrijven dient. De positie van werknemers wordt nog verder uitgekleed dan in eerste instantie al de bedoeling was en het MKB krijgt enkel achteraf nog wat kruimels toegeworpen.

Eerder vandaag al, verscheen dit leugenachtige bericht op de VVD-site, waarin de kabinetsplannen om de maximale ontslagvergoeding te beperken werden gepresenteerd als een duidelijke vooruitgang voor ‘werkend Nederland.’ Want ‘werkend Nederland’ is in de optiek van de VVD natuurlijk allereerst de werkgevers.

Om het allemaal nog iets erger te maken, werd het bovenstaande gevolgd door dit:

Kleine bedrijven moeten voorlopig worden ontzien bij de nieuwe ontslagregeling, zodat ze goedkoper uit zijn. De VVD zal dat woensdag voorstellen in een debat met minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken. […]

VVD-Kamerlid Cora van Nieuwenhuizen wil dat er voor […] bedrijven [met minder dan 25 werknemers] een overbruggingsregeling komt tot 2020. Die houdt in dat kleine bedrijven tot dat jaar bij de berekening van de ontslagvergoeding mogen uitgaan van het dienstverband vanaf 1 mei vorig jaar. Dienstjaren van voor die periode tellen dan niet mee bij de berekening van de ontslagvergoeding, waardoor die lager uitvalt.

[…]

Van Nieuwenhuizen wil voorkomen dat kleine bedrijven door het nieuwe systeem financieel in de knel raken en daardoor nog meer mensen moeten ontslaan.

Klinkt ergens nog wel logisch, toch?

Niet als je weet hoe de huidige voorstellen ter herziening van het ontslagrecht tot stand zijn gekomen. In het Lente-akkoord van 2012, en later opnieuw in het sociaal akkoord van voorjaar 2013, werd opgenomen dat de werkgever bij iedere onvrijwillige beëindiging van een dienstverband de werknemer een ‘transitievergoeding’ is verschuldigd (en daarnaast opdraait voor de eerste paar maanden WW) om daarmee het wegvallen van salaris en de overstap naar een nieuwe baan te faciliteren.

Deze transitievergoeding moet zelfs worden betaald bij ontslag om bedrijfseconomische redenen. Iets waarvan in het huidige systeem geen sprake is. Toenmalig voorzitter van MKB-Nederland, Hans Biesheuvel, was in de zomer van 2012 dan ook niet bepaald positief over het nieuwe ontslagrecht. In zijn woorden:

“Wat gepresenteerd wordt als een verbetering, zou zomaar een sigaar uit eigen doos kunnen worden. […]

[Het MKB] is niet de sector waar topsalarissen verdiend worden. Mkb’ers hebben gemiddeld zes tot zeven man in dienst. Ze zijn vaak erg vergroeid met hun personeel en nemen niet zomaar afscheid van hen. Dat gebeurt vooral als er bedrijfseconomische redenen voor zijn. Dan verleent het UWV een vergunning, en hoeft geen ontslagvergoeding te worden betaald. Wat ons betreft is de ontslagvergoeding nooit een van de grootste problemen geweest.”

Anders gezegd, het nieuwe ontslagrecht met een maximale ontslagvergoeding van 75.000 euro is vooral gunstig voor grote bedrijven die goedkoop van hun personeel af willen – ook in gevallen waarin geen economische noodzaak daarvoor bestaat.

In het sociaal akkoord van afgelopen voorjaar heeft men wat betreft de herziening van het ontslagrecht dus opnieuw vooral de belangen van grote bedrijven gediend, ten koste van de belangen van zowel werknemers als het MKB.

En nu, na het allereerst de grote bedrijven naar de zin te hebben gemaakt, wil de VVD eventueel ook nog wel iets voor het MKB betekenen. Zogenaamd omdat kleine bedrijven door het nieuwe stelsel in de problemen kunnen komen, waardoor ze nog meer mensen zouden moeten ontslaan (en dat wil natuurlijk niemand, toch?).

Maar zelfs dat is leugenachtig gelul. In het sociaal akkoord is immers nu al deze passage te vinden (pp. 29-30):

Met betrekking tot de hoogte van de transitievergoeding wordt geregeld: […] een hardheidsclausule die inhoudt dat de verplichting tot betaling van een transitievergoeding kan worden verminderd dan wel op nul gesteld indien de betaling van de volledige vergoeding ertoe zou leiden dat de continuïteit van het bedrijf in gevaar komt. Dit geldt ook wanneer dit tot gevolg zou hebben dat een groter aantal ontslagen nodig is onder de voorwaarde dat de werkgever ten opzichte van de betrokken werknemers aan zijn verplichtingen als goed werkgever met betrekking tot employability en duurzame inzetbaarheid heeft voldaan;

Het is hiermee (voor zover dat niet al het geval was) volstrekt duidelijk geworden wie de VVD wenst te dienen. Grote bedrijven staan met afstand op één. Het MKB mag zich verheugen op halfslachtige inspanningen achteraf. De rechtspositie van werknemers, tenslotte, die moet zoveel mogelijk worden uitgekleed en ondermijnd.

Want dat, zo vinden ze bij de VVD, is goed voor de economie.

Mogen we dit ondertussen al klassenstrijd vinden?

Juiste diagnose, verkeerde behandeling …patiënt wordt niet beter

Het kabinet Rutte II trekt zich niets aan van de realiteit, of zelfs maar logica.

Enkele dagen geleden stuurde minister van SZW Lodewijk Asscher een brief naar de Tweede Kamer over de ontwikkeling van de werkloosheid in Nederland. In december 2013 steeg deze verder naar 668 duizend werklozen, ofwel 8,5% van de beroepsbevolking.

De oorzaak van deze situatie wordt door Asscher feilloos vastgesteld:

Werkloosheid is het verschil tussen het aantal beschikbare banen (werkgelegenheid) en het aantal mensen dat een baan zoekt (arbeidsaanbod). […] Als gevolg van achterblijvende bedrijfsinvesteringen en consumptieve bestedingen is de vraag naar arbeid gedaald.

De diagnose klopt. Maar hoe zit met de behandeling?

Die is hopeloos. Tegen de jeugdwerkloosheid worden ‘jongerenloketten om jongeren te helpen bij beroeps- en studiekeuzes’, ‘coachingsactiviteiten’ en ‘startersbeurzen’ ingezet. Werkloze ouderen kunnen rekenen op ‘mobiliteitsbonussen’ en ‘proefplaatsingen’.

Deze maatregelen veranderen hooguit iets aan het aanbod van arbeid, terwijl – zoals Asscher zelf had geconcludeerd – de vraag naar arbeid het probleem is. Met andere woorden er is geen behoefte aan trainingsprogramma’s, maar wel aan banen, banen en nog meer banen.

Asscher verwijst in zijn brief nog naar het sociaal akkoord van afgelopen voorjaar. Maar ook daar gaat het over (potentiële) werknemers: jongeren, ouderen, wajongers, ww’ers, zzp’ers, flexwerkers; allemaal komen ze voorbij.

Zo’n beetje de enige passage waarbij (indirect) wordt gerept over het creëren van werk en het aanjagen van de consumptieve bestedingen is deze:

Het is tegelijkertijd nodig:

  • het doorschieten van de al vijf jaar dalende huizenprijzen op de woningmarkt te keren (en daarmee de oorzaak van een sterk teruglopende vraag naar bouwprojecten en gerelateerde werkgelegenheid);
  • de mogelijkheden van het bankwezen om te voorzien in hypotheek- en kredietverlening te herstellen;
  • het tweede pijler pensioenstelsel minder procyclisch te maken door de pensioencontracten te vernieuwen. Hierdoor hebben schokken op financiële markten minder gevolgen voor pensioenpremies en –uitkeringen.

Hoe weinig (en omfloerst) dit ook is, meer wordt over het vergroten van de vraag naar arbeid niet gezegd.

En uiteraard kan ook de overheid zelf geen banen scheppen, bijvoorbeeld door massaal windmolenparken aan te leggen, de installatie van zonnepanelen ruimhartig te subsidiëren of voor mijn part de cultuursector van een flinke oppepper te voorzien.

De hiervoor benodigde uitgaven en resulterende begrotingstekorten zullen immers een oncontroleerbare inflatie tot gevolg hebben, aldus de dominante economische school van het moment.

Inmiddels weten we natuurlijk dat – ondanks een onveranderd hoog begrotingstekort en oplopende staatsschuld – niet inflatie, maar juist deflatie een acute bedreiging vormt voor ons economisch herstel.

Maar Rutte twijfelt nooit.

We’re fucked.

Bloemenveiling FloraHolland begrijpt het concept ‘staking’ niet

FloraHolland:

Acties die de dagelijkse processen wederom onder druk zetten, zijn onacceptabel.

Ofwel: staken mag, zolang het bedrijf er maar geen last van heeft.

De context: ‘Bij het bedrijf verdwijnen tweehonderd arbeidsplaatsen, maar de vergoeding voor de werknemers die hun baan verliezen is volgens de vakbonden niet hoog genoeg,’ zo schrijft het NRC.

En dat is ondanks een lichte omzetgroei in 2013, zo kunnen we hier lezen.

Het NRC meldt verder:

Vrijdag werd ook al gestaakt. Toen waren bij CNV Dienstenbond en FNV Bondgenoten zeker 850 stakers ingeschreven. Volgens hen probeerde Flora Holland de staking op te vangen door uitzendkrachten in te zetten. CNV en FNV sommeerden de veiling, die ontkent stakingbrekers te hebben ingehuurd, vervolgens daarmee te stoppen. Het is verboden om werk over te laten nemen door uitzendkrachten als er wordt gestaakt.

Economen waarschuwen voor deflatie in Eurozone

Zo meldt The New York Times.

En dat is, op zijn zachtst gezegd, slecht nieuws. Wie gaat er immers investeren als de prijzen alleen maar dalen? Rentenieren is dan de betere optie, met economische stilstand tot gevolg:

When it takes hold, deflation — a decline in the general level of prices — undermines growth, and lowers corporate earnings and the values of assets like real estate.

Bovendien worden eerder aangegane schulden – van hypotheekschulden tot de staatsschuld – langzaam maar zeker ondraaglijk:

In contrast to inflation, which erodes the real value of loans, making it easier for borrowers to repay, deflation does the opposite. It makes money dearer, raising the burden of repaying existing loans — and adds to the stress on fragile banks that hold the loans when borrowers cannot repay.

Eigenlijk zitten we, gezien de historisch lage inflatie in de Eurozone, nu al in de problemen:

Officially, the 18-nation euro zone so far has been experiencing “disinflation” — a falling rate of inflation. Consumer prices ticked up just 0.7 percent in January from a year earlier, matching the record low set in October, according to an estimate by Eurostat, the European Union’s statistical agency.

The European Central Bank tries to maintain an inflation rate of just below 2 percent.

Dat er officieel nog net geen sprake van deflatie is, wil dus nog niet zeggen dat er niets aan de hand is:

“There is nothing magical about the number zero, when inflation turns to deflation,” Olivier Blanchard, chief economist of the International Monetary Fund, noted in a recent blog post.

En dit is dus het gevolg van voortdurende bezuinigingen en bijbehorende ontslagrondes: als consumenten steeds minder hebben te besteden, gaan vanzelfsprekend de prijzen omlaag. Ofwel, na het zuur, nog meer zuur.

Austerity, fuck yeah!

Anti-Europa rapport PVV belazert de boel opzichtig

Maar dat doet-ie anders nooit!

Het verlaten van de Europese Unie kan de Nederlandse economie de komende tien jaar tien procent extra groei opleveren. Dat concludeert het bureau Capital Economics dat de gevolgen van het verlaten van de EU in opdracht van de PVV onderzocht. Het rapport wordt vandaag gepresenteerd.

Door het wegvallen van regels en verplichtingen van de EU zou Nederland gemakkelijker handel kunnen drijven met landen buiten de EU. Ook zou Nederland geen geld meer hoeven afdragen aan noodlijdende EU-partners.

[…]

De onderzoekers nemen wel aan dat andere Europese landen net zo veel zaken met Nederland blijven doen als nu het geval is.

Kortom: we fantaseren alle nadelen van de douane-unie weg, maar gaan er tegelijkertijd van uit dat alle voordelen gewoon blijven!

De PVV bedrijft eigenlijk dan ook geen politiek, maar een combi van trollen en performance art gebaseerd op ressentiment en frustratie.

IBM behaalt hogere winst dankzij belastingontwijking via Nederland

Aldus Bloomberg News:

The approach, which involves routing almost all sales in Europe, the Middle East, Africa, Asia and some of the Americas through the Netherlands unit, helped IBM as it gradually reduced its tax rate over 20 years at the same time pretax income quadrupled.

Zijn wij even lekker bezig. Fier aan kop in the race to the bottom!

Uit hetzelfde bericht valt overigens ook op te maken wat tegenwoordig voor bedrijfsstrategie moet doorgaan:

IBM is aiming for $20 a share in adjusted earnings by 2015, up from $11.67 in 2010 — a goal made more difficult as the company posted seven straight quarters of declining revenue. To stay on target, IBM has bought back shares, sold assets, and fired and furloughed workers.

Het doel van IBM is dus niet betere producten, een hogere omzet, of zelfs maar de continuïteit van de organisatie, maar allereerst een hoger rendement voor de aandeelhouders. Dus geen investeringen in R&D, mensen of machines, maar het terugkopen van aandelen, het verkopen van productiemiddelen en het ontslaan van mensen.

Ziehier het kapitalisme van de eenentwintigste eeuw.

Nieuwe bijstandsplannen: politieke partijen lullen maar wat

Gisteren konden we al lezen dat het kabinet een akkoord heeft bereikt met enkele oppositiepartijen over het voorstel om de bijstand aan te passen.

Conclusie: het lijkt allemaal net iets minder draconisch te zijn geworden dan oorspronkelijk de bedoeling was.

De PvdA kraait dan ook luidkeels victorie: Nieuwe bijstand: solide vangnet, niemand aan de kant en zicht op werk is de kop van het bijbehorende nieuwsbericht op hun site dat met de volgende paragraaf opent:

Mensen perspectief bieden en ze niet aan de kant laten staan, een solide vangnet voor iedereen zonder werk en uiteraard zicht op werk. Dat zijn de drie uitgangspunten van de nieuwe bijstandswet. Een resultaat waar de Partij van de Arbeid over te spreken is.

Zou het echt?

De VVD tapt namelijk uit een heel ander vaatje: VVD zeer tevreden met aanscherping Bijstandswet is hun interpretatie van het akkoord:

Het kabinet heeft vandaag samen met VVD en PvdA overeenstemming bereikt met D66, ChristenUnie en SGP over de Participatiewet en de aanscherping van de bijstandswet (WWB). Dit betekent dat er nu een breed politiek draagvlak is om de wet flink aan te scherpen.

Minimaal één partij lult hier uit zijn nek. Het lijkt me in dit geval niet de VVD te zijn.

De Amerikaanse middenklasse verdwijnt

Zo bericht The New York Times:

As politicians and pundits in Washington continue to spar over whether economic inequality is in fact deepening, in corporate America there really is no debate at all. The post-recession reality is that the customer base for businesses that appeal to the middle class is shrinking as the top tier pulls even further away.

Grote bedrijven houden nu al rekening met deze nieuwe realiteit:

In response to the upward shift in spending, PricewaterhouseCoopers clients like big stores and restaurants are chasing richer customers with a wider offering of high-end goods and services, or focusing on rock-bottom prices to attract the expanding ranks of penny-pinching consumers.

“As a retailer or restaurant chain, if you’re not at the really high level or the low level, that’s a tough place to be,” Mr. Maxwell said. “You don’t want to be stuck in the middle.”

Nog even wat deprimerende cijfers:

In 2012, the top 5 percent of earners were responsible for 38 percent of domestic consumption, up from 28 percent in 1995, the researchers found.

Even more striking, the current recovery has been driven almost entirely by the upper crust, according to Mr. Fazzari and Mr. Cynamon. Since 2009, the year the recession ended, inflation-adjusted spending by this top echelon has risen 17 percent, compared with just 1 percent among the bottom 95 percent.

En uiteraard heeft deze groeiende ongelijkheid vervelende consequenties voor zo’n beetje iedereen:

Mr. Fazzari also said that depending on a relatively small but affluent slice of the population to drive demand makes the economy more volatile, because this group does more discretionary spending that can rise and fall with the stock market, or track seesawing housing prices. The run-up on Wall Street in recent years has only heightened these trends, said Guy Berger, an economist at RBS, who estimates that 50 percent of Americans have no effective participation in the surging stock market, even counting retirement accounts.

Ook investeerders weten inmiddels wat er in de echte wereld aan de hand is:

Investors have taken notice of the shrinking middle. Shares of Sears and J. C. Penney have fallen more than 50 percent since the end of 2009, even as upper-end stores like Nordstrom and bargain-basement chains like Dollar Tree and Family Dollar Stores have more than doubled in value over the same period.

Maar een iets hoger belastingtarief voor de hoogste inkomens is communisme en nationaal-socialisme ineen.