Categorie archief: Samenleving

Kristallnacht

Wij, het klootsjesvolk, zijn onvoldoende dankbaar ten opzichte van de 1%. En dat, zo vinden ze bij The Wall Street Journal, doet duistere tijden uit het verleden herleven.

Een tijdje terug stuurde Tom Perkins, een 82-jarige miljardair en mede-oprichter van een succesvolle venture capital firm, een ingezonden brief naar de redactie van The Wall Street Journal. In deze brief wees een boze Perkins op de onheilspellende paralellen tussen de demonisering van de rijken in de VS en de demonisering van de Joden in Nazi-Duitsland:

[…] I would call attention to the parallels of fascist Nazi Germany to its war on its “one percent,” namely its Jews, to the progressive war on the American one percent, namely the “rich.” […] This is a very dangerous drift in our American thinking. Kristallnacht was unthinkable in 1930; is its descendant “progressive” radicalism unthinkable now?

Ik zou wel eens van Joodse overlevende die de jaren dertig in Duitsland heeft meegemaakt, willen horen wat deze van Perkins’ vergelijking vindt. Stelselmatige, gewelddadige intimidatie, beroepsverboden, ontneming van het staatsburgerschap en – uiteindelijk – massamoord op industriële schaal is te vergelijken met oproepen om een einde te maken aan de groeiende inkomensongelijkheid, met pleidooien dat de allerrijksten eindelijk weer eens hun fair share gaan betalen?

Zoals was te verwachten, riep Perkins’ brief de nodige reacties op. Zo veel zelfs, dat The Wall Street Journal het nodig vond om diens standpunt te verdedigen. Toegegeven, de oorspronkelijke vergelijking was wat ongelukkig, maar in essentie had ‘hun vriend’ Tom Perkins wel degelijk gelijk, zo bleek met name uit de hevige reacties die de brief had opgeroepen:

The irony is that the vituperation is making our friend’s point about liberal intolerance—maybe better than he did.

Kortom, verontwaardiging over het gegeven dat een miljardair kritiek op de redelijkheid van zijn exorbitante rijkdom vergelijkt met het lot van een bevolkingsgroep die uiteindelijk werd geconfronteerd met industriële massamoord is volgens The Wall Street Journal een teken van ‘linkse intolerantie’.

Het is op deze manier natuurlijk niet moeilijk te begrijpen waarom veel mensen inmiddels een flinke – en vaak terechte – hekel hebben aan de 1% en hun verdedigers.

Wat daarbij ook niet helpt is een artikel als dit (in The New York Times), waarin eventjes haarfijn wordt uitgelegd waarom het niet alleen ‘verdedigbaar’, maar zelfs ‘prijzenswaardig’ is dat het salaris van Jamie Dimon, CEO van JPMorgan Chase, in 2013 met 74% werd verhoogd tot een totaal van twintig miljoen dollar per jaar.

Opvallend detail: 2013 was ook het jaar waarin JPMorgan Chase twintig miljard dollar aan boetes en schikkingen kreeg opgelegd door financiële toezichthouders. Maar de beurskoers steeg fors en dus was de salarisverhoging terecht.

Maar als je daar dan kritiek op hebt, ben je een nazi of zo.

Vooruitgang

Net terug van een paar dagen Rome (niet voor het eerst). Druk programma. Veel gezien (zoals gewoonlijk).

Toevallig begonnen bij een museum over de Etrusken. Vol met sarcofagen, grafgiften en gerestaureerde tombes.

Dan natuurlijk de Romeinen. Voorafgaand aan de keizertijd, zag het hiernamaals in hun beleving er weinig florissant uit: grijs, grauw, een plaats vol schimmen. Onsterfelijkheid werd nagestreefd – met name door de grote mannen – door te worden herinnerd. Het gevolg? Grootse grafmonumenten en natuurgetrouw gebeeldhouwde bustes voor het nageslacht.

Daarna het Colosseum: de hogere klassen konden zo’n tweeënhalve meter boven de arena zien hoe dieren (’s ochtends), veroordeelde misdadigers (als lunchintermezzo) en gladiatoren (’s middags) massaal werden afgeslacht. Het klootjesvolk zat verder van de actie vandaan, maar genoot met volle teugen mee.

De Romeinen waren geobsedeerd door de dood.

Volgende stop: het Vaticaans Museum. Afgezien van zijn uitgebreide collectie Etruskische en Romeinse overblijfselen, bezit het museum een kleine, maar bepaald niet onaardige collectie Egyptische voorwerpen, gedomineerd door… sarcofagen, grafgiften en mummies.

Aansluitend de Sint Pieter. Een – zowel qua afmetingen als esthetiek – monsterlijk monument gewijd aan de dood. Of, voor de gelovigen onder ons, de christelijke overwinning op de dood.

Verder nog de catacomben, kilometers uitgehakte gangen waar de vroege christenen hun doden begroeven. Talloze kerken vol met heiligenrelieken: schedels, botten en tanden van mensen die zo standvastig de dood ingingen dat ze een streepje voor hebben bij God. En in iedere kerk vind je natuurlijk het beeld van een gekruisigde, stervende Jezus.

En dan, na het aanschouwen van deze millennialange, veelvormige obsessie met de dood, dringt het – eigenlijk pas voor het eerst! – door wat de kille statistieken betekenen die zeggen dat Romeinse ouders rond het begin van onze jaartelling konden verwachten dat de helft, of misschien zelfs maar een derde van hun kinderen de volwassenheid zou bereiken.

Dat zijn een hoop kinderlijkjes die je moet begraven (of cremeren, zoals toen de gewoonte was).

In de eeuwen daarvoor was in principe iedere mannelijke Romeinse burger soldaat. En reken maar dat er werd gevochten. Niet op afstand, maar schild aan schild en lijf aan lijf, met de stinkende adem van je tegenstander in je gezicht en (als je geluk had) zijn en niet jouw bloed en ingewanden die langs je benen omlaag vielen.

In volgende eeuwen nam de kindersterfte niet af en bleef geweld zo’n beetje iedere samenleving domineren. Zodoende is het niet vreemd dat we door de geschiedenis heen massaal aanhangers van bizarre doodsculten zijn geweest.

We hebben het in feite aan de behoorlijk recente verschijnselen van strak georganiseerde natiestaten, schoon water en penicilline te danken dat alomtegenwoordig geweld en massale sterfte voornamelijk iets van vroeger zijn.

Degenen die de menselijke geschiedenis zien als een eindeloze cirkelbewering, die beweren dat de geschiedenis zich altijd herhaalt, weten niet waar ze het over hebben.

Vooruitgang bestaat echt.

Islam en feminisme

Het fenomeen hoofddoek levert gegronde aanleiding voor een feministische kritiek op de Islam.

Een tijdje terug verscheen een column van Asha ten Broeke in de Volkskrant, waarin ze haar afkeuring uitsprak over het gegeven dat in sommige kringen feministische argumenten selectief worden gebruikt om moslims mee aan te vallen.

Volgens Ten Broeke wordt daarbij namelijk nogal opzichtig met twee maten gemeten:

In onze samenleving worden de acties, woorden en vragen van moslims door een luidruchtige groep roeptoeters voortdurend langs een andere meetlat gelegd dan die van andere groepen. Zo leidde het feit dat de VU een islamitische gebedsruimte heeft waar mannen en vrouwen apart bidden tot verontwaardiging, maar geen stofje waaide op toen in het Volkskrant Magazine stond dat de hippe evangelische City Life Church op sekse segregeert.

Nu is Nederland inderdaad geen feministisch paradijs. Vrouwen verdienen minder dan mannen voor vergelijkbaar werk. Jonge meisjes worden nog steeds stelselmatig richting de roze speelmeuk, onpraktische kleding en zorgzaamheid gedrongen. De woorden van Simone de Beauvoir ‘Je komt niet ter wereld als vrouw, je wordt vrouw,’ hebben hun relevantie nog lang niet verloren.

Dit laat echter onverlet dat de situatie in de islamitische wereld (en onder autochtone moslims) nog altijd een flink stuk erger is dan de allesbehalve perfecte stand van zaken in doorsnee-Nederland.

En ja, dat valt (deels) op het conto van de Islam te schrijven.

Een heel zichtbaar aspect van islamitische misogynie is natuurlijk de hoofddoek. Er bestaat nauwelijks een symbool dat beter uitdrukt dat vrouwen de archetypische, imperfecte ‘ander’ zijn. Mannen dragen ‘m immers niet.

Evenzo getuigt de hoofddoek van de traditionele, onmiskenbaar seksistische opvatting dat vrouwen van nature passief zijn en mannen actief. De hulpeloze vrouw moet namelijk worden ‘beschermd’ tegen de lustgevoelens van willekeurige mannen die zelf vergelijkbare bescherming met een gerust hart kunnen versmaden. Mannen zijn immers de jager, niet de prooi.

Nu was het ook in de christelijke wereld niet ongebruikelijk dat vrouwen specifieke, ‘beschermende’ kleding droegen. De uitdossing van katholieke nonnen en de zwarte reforok zijn daar nog duidelijke overblijfselen van.

Een belangrijk verschil is echter dat de hoofddoek eeuwenlang een doctrinair onderdeel van de islamitische leer is geweest, terwijl de ‘christelijke’ hoofdbedekking en reforok veel officieuzer waren geïnstitutionaliseerd. Laatstgenoemde kledij viel (en valt) – net als de bijbehorende seksistische ideeën – veel gemakkelijker af te werpen.

Afgaande op uiterst beperkte hoeveelheid informatie over de hidjab in de Koran, is de veel officiëlere status van de islamitische hoofddoek vooral toeval geweest.

Maar historisch toeval kan wel degelijk fundamentele gevolgen hebben. Om zomaar een voorbeeld te geven: een toevallige, maar zéér aanwezige dreiging van grof geweld kan uitermate geschikt zijn om een kersverse religie – al dan niet achteraf – ertoe te brengen er uiterst vredelievende standpunten op na te gaan houden en, daarnaast, het aparte domein van de seculiere overheid nadrukkelijk te respecteren. Dat had, mede op basis van zekere precedenten, ook heel anders kunnen uitpakken.

Toeval of niet, feit blijft dat – gemiddeld genomen – vrouwonvriendelijkheid onder moslims een veel groter probleem is dan onder niet-gelovige of christelijke Nederlanders. Nu kunnen we natuurlijk vanwege de splinter in ons eigen oog weigeren over de balk in dat van een ander te spreken. Misschien is dat inderdaad de juiste oplossing als die ander uitsluitend in verre, vreemde landen woont. Maar dat is inmiddels niet meer zo. Moslims zijn tegenwoordig gewoon onderdeel van de Nederlandse samenleving.

En dan moet de balk zwaarder dan de splinter zijn.

Teeven wil Verklaring Omtrent Gedrag ook zonder veroordeling kunnen weigeren

Aldus het AD:

Staatssecretaris Fred Teeven wil een verdachte een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) kunnen weigeren, ook als deze niet veroordeeld is. Dat kan nu alleen als iemand een strafblad heeft. Teeven wil hiervoor de wet wijzigen, meldt het AD.

‘Ik word in de praktijk geconfronteerd met gevallen waarbij ik, gelet op de politiegegevens, afgifte van een VOG zou willen weigeren’, schrijft Teeven aan de Tweede Kamer. De staatssecretaris wil dat er bij de beoordeling voor een VOG ‘in bepaalde gevallen’ ook wordt gekeken naar politiegegevens.

En zo wordt er dus een situatie gecreëerd waarin, praktisch gesproken, de overheid je een baan kan ontzeggen, zonder dat verweer bij een neutrale arbiter mogelijk is. En laten we wel zijn: verdachten van zware misdrijven waarvan de schuld bij voorbaat aannemelijk is, zitten natuurlijk gewoon in voorarrest.

Maar dat moeten we maar even vergeten. Vanwege de kinderen, uiteraard:

Teeven wil voorkomen dat bijvoorbeeld iemand die wordt verdacht van kindermisbruik in een crèche aan de slag gaat.

UPDATE: Nu de kamerbrief van Teeven inmiddels online staat (vanochtend was dat nog niet het geval), lijkt het allemaal zelfs nog iets erger te zijn dan op basis van het nieuwsbericht kon worden geconcludeerd.

Uit de brief:

Daarnaast word ik in de praktijk geconfronteerd met gevallen waarbij ik, gelet op de aanwezige politiegegevens, afgifte van de VOG zou willen weigeren, maar waar de wet vanwege het ontbreken van justitiële gegevens in het Justitieel Documentatie Systeem (hierna JDS) ertoe dwingt een VOG af te geven. Om in deze gevallen op adequate wijze te kunnen handelen, is het noodzakelijk dat ik de afgifte van de VOG in bepaalde gevallen kan weigeren op basis van relevante politiegegevens.

In het Justitieel Documentatie Systeem staan echter niet alleen onherroepelijke veroordelingen, maar ook beslissingen van het OM:

Kortweg komt het erop neer dat, in alle gevallen waarbij iemand die 12 jaar of ouder is, als verdachte van een misdrijf wordt aangemerkt, er een registratie plaatsvindt in de justitiële documentatie. Dit geldt ook voor een groot aantal overtredingen, maar daarbij is wel sprake van een ‘ondergrens’. Er moet sprake zijn van een vrijheidsstraf, een voorwaardelijke straf of de opgelegde boete/transactie moet tenminste 100 Euro bedragen.

De wet gaat uit van een zo volledig mogelijke registratie. Uitgangspunt daarbij is dat ‘alle’ beslissingen van het Openbaar Ministerie en ‘alle’ uitspraken van de Rechterlijke Macht dienen te worden geregistreerd.

Wat Teeven dus wil, is dat enkel de politie, zonder verdere bemoeienis van het OM of een rechter, in feite kan besluiten of iemand in aanmerking komt voor een VOG.

Verder werd in de kamerbrief niet gespecificeerd van wat voor soort misdrijf de politie je moet verdenken voordat politiegegevens bij de aanvraag van een VOG kunnen worden betrokken. Dus als de politie je ook maar ergens van verdenkt, loop je het risico dat je geen VOG krijgt.

Dit begint toch serieus op een maatregel uit een politiestaat te lijken.

Kabinet wil dat gedetineerden 16 euro per dag gaan betalen

Uit de Volkskrant:

Gedetineerden, tbs’ers en ouders van minderjarigen die veroordeeld zijn, gaan betalen voor het verblijf in een gevangenis of inrichting. Het kabinet wil dat gedetineerden 16 euro per dag betalen, met een maximum van 2 jaar. Dat staat in een wetsvoorstel dat minister van Justitie Ivo Opstelten vandaag ter advies voorlegt aan instanties als het openbaar ministerie en de Raad voor de Rechtspraak.

Het kabinet hoopt 65 miljoen euro per jaar op te halen door een bijdrage te eisen van gedetineerden. Om te voorkomen dat veroordeelden in de problemen komen is een betalingsregeling of uitstel van betaling mogelijk, laat de staatssecretaris weten.

Dit is natuurlijk gewoon ordinair pesten. Het dient nauwelijks een doel: zestien euro is immers niet eens een fooi vergeleken met wat detentie daadwerkelijk kost.

Bovendien stellen dit soort bedragen voor grote criminelen natuurlijk helemaal niets voor. Maar ook als sneue kruimelcrimineel kun je na een jaartje brommen even zesduizend euro komen afrekenen. En stel dat je een kansloos cv hebt waar voornamelijk inbraak en straatroof op staan, hoe kom je dan aan dat geld? Door noodgedwongen je oude bezigheden weer op te pakken?

Als je vindt dat criminelen ook financieel harder moeten worden aangepakt, laat ze dan door een rechter tot een boete veroordelen. Jeweetwel, zo iemand die op individuele basis kan beoordelen of een extra financiële straf een maatschappelijk doel dient of juist contraproductief werkt.

Maar dan is het natuurlijk geen pesten meer.

Dan nog dit:

Een parallel wetsvoorstel moet regelen dat veroordeelde daders ook gaan meebetalen aan de kosten die de overheid maakt voor de hele cyclus van opsporing, vervolging en berechting. De maatregelen gelden niet voor asielzoekers die in vreemdelingenbewaring verblijven.

De twee wetsvoorstellen vloeien voort uit afspraken die de regeringspartijen VVD en PvdA eind 2012 maakten in het regeerakkoord.

De PvdA gaat weer lekker mee op de zoveelste volstrekt zinloze law and order-tournee van Opstelten.

Israëlische speler Vitesse mag VAE niet in – kritiek, hypocrisie niet van de lucht

Voetbalclub Vitesse wilde afreizen naar de Verenigde Arabische Emiraten om een oefentoernooi te spelen, maar verdediger Dan Mori mocht – zo bleek op het laatste moment – niet mee omdat de VAE Israël niet erkent.

Toen Vitesse toch ging, was de kritiek niet mals:

De PVV, de VVD en het CDA reageerden zondag kritisch op de beslissing van Vitesse om toch af te reizen naar de Verenigde Arabische Emiraten.

De PVV heeft kamervragen gesteld over de kwestie.

Ik vind die kritiek terecht. Net als – in principe – de reactie van de Israëlische ambassade:

”Dusdanige discriminatie in de sport is toch triest, terwijl juist sport boven politiek moet staan, nog afgezien van het ‘buitenspel’ zetten van één van de spelers”, verklaart de ambassade in een statement. […]

“Het is erg jammer dat de voetbalclub uit Arnhem heeft gehandeld in strijd met de basisprincipes van de internationale sport, zoals non-discriminatie, moraliteit en sportmanschap.”

Ook het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) en Federatief Joods Nederland vonden dat Vitesse uit protest thuis had moeten blijven.

Maar wat ik dan wel opvallend vindt is dat je hier dus nooit iemand over hoort:

The Palestinian Football Federation faces problems in training and playing due to the Israel-Palestinian conflict.

Because of travel restrictions placed by Israel upon people in the West Bank and Gaza Strip and the difficulty in obtaining an exit visa from Israel, many players in the team are drawn from the Palestinian diaspora, from as far away as Chile and the United States. Recently, Israel’s refusal to issue exit visas has resulted in players, or in some case the entire team, being unable to represent the country. In November 2006 (the last match of 2007 AFC Asian Cup qualification group stage is scheduled), all players based inside the West Bank and Gaza Strip were denied exit visas. The AFC cancelled the match since both teams had been eliminated from the competition by virtue of their previous results against China and Iraq. […]

In October 2007, the second leg of a crucial 2010 World Cup qualifier between Palestine and Singapore was not played due to Palestine’s inability to obtain exit visas. The AFC and FIFA decided not to reschedule the match despite protests from the PFA, and Singapore was awarded a 3–0 win in a walkover match. In May 2008, the team was not allowed to travel to the 2008 AFC Challenge Cup. After a 2011 World Cup qualifier against Thailand, two starters, Mohammed Samara and Majed Abusidu, were refused entry to the West Bank and therefore could not travel back with the team from Thailand.

En waarom is dit dan niet ‘triest’ en ‘in strijd met de basisprincipes van de internationale sport, zoals non-discriminatie, moraliteit en sportmanschap.’? Dat zou ik iemand van de Israëlische ambassade wel eens willen horen uitleggen.

Maar wat eigenlijk nog veel ernstiger is dan deze stuitende hypocrisie van een Israëlische persvoorlichter, is de eenzijdige reactie van zowel sommige Nederlandse politieke partijen als de vaderlandse pers.

Toegegeven, wat de VAE doet, deugt van geen kant en daar mag dan ook best over worden bericht. Maar dan wil ik het ook horen als Israël iets flikt wat op zijn minst vergelijkbaar, zo niet veel erger is.

Uit het oogpunt van evenwichtigheid is dat toch wel het minste waar je als kritische nieuwsconsument op zou moeten kunnen rekenen.

Ziekenhuis wil medisch specialisten laten werken met behoud van uitkering

Aldus de Volkskrant:

Het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam wil jonge werkloze medisch specialisten met behoud van uitkering aan het werk zetten.

En uiteraard allemaal om de werkloze specialist voor te bereiden op de arbeidsmarkt:

Het AMC en het Rijnland Ziekenhuis zien geen kwaad in de aanwezigheid van onbetaalde krachten. ‘Wij helpen een jonge werkloze orthopeed juist met haar cv door haar twee dagen per week de gelegenheid te geven met onze dokters mee te lopen’, zegt een woordvoerder van het Rijnland. Het AMC benadrukt dat het stage-achtige constructies betreft, bedoeld om werkloze specialisten ‘de gelegenheid te geven hun kennis en kunde op peil te houden’.

Hoewel?

Maar de ziekenhuizen die deze constructies toepassen, worden daar zelf niet slechter van. Zorgverzekeraars betalen in de regel wel de volledige vergoeding voor het werk dat de jonge specialisten verrichten. Deze inkomsten vloeien in de kas van de maatschap of het ziekenhuis.

Ergens vind ik dit niet eens zo’n heel slechte ontwikkeling. Zolang straatvegers en thuishulpen met behoud van uitkering hun oude beroep moeten uitoefenen, kraait er nauwelijks een haan naar. Maar misschien komt dat toch net iets anders te liggen als ook ‘ons soort mensen’ onbetaald aan het werk moet.

Een mens mag hopen…

Twee werelden

In de VS is de ene werknemer de andere niet. En dat heeft weinig met prestaties te maken. Zou het in Nederland anders zijn?

Business Week berichtte een week of twee geleden dat steeds meer grote bedrijven, naast gouden handdrukken voor vertrekkende bestuurders, ook nieuwe bestuurders voorzien van een gouden handdruk, een zogenaamde welkomstbonus. Nog voordat de nieuwe bestuurder ook maar iets heeft gepresteerd, worden al de nodige miljoenen op zijn bankrekening bijgeschreven.

Zo ontving de voormalige CEO van JC Penny, een Amerikaanse warenhuisketen, een welkomstbonus van een kleine 53 miljoen dollar. Zeventien maanden later was deze CEO, Ron Johnson, alweer ontslagen. In de tussentijd had hij zijn nieuwe bedrijf alleen maar dieper in de zorgen gedrukt.

Bedrijven rechtvaardigen het uitdelen van dergelijke welkomstbonussen doorgaans met het argument dat hun nieuwe bestuurder, door bij de oude werkgever te vertrekken, geen aanspraak meer kan maken op bepaalde toegezegde beloningen. En het is natuurlijk niet de bedoeling dat mensen als CEO’s financieel risico lopen vanwege de carrièrekeuzes die ze maken. Dat is meer iets voor gewone werknemers.

Ron Johnson is overigens niet de enige CEO waarmee het misging in de retail business. Ook hedge fund manager Eddie Lampert werd ooit verwelkomd als grote redder van de Amerikaanse winkelketen Sears. Geïnspireerd door het vrije marktfundamentalisme van zijn grote idool Ayn Rand, liet hij zijn managers tegen elkaar concurreren, vanuit de gedachte dat de drang tot lijfsbehoud en ordinaire zelfzucht mensen tot grootse economische prestaties aanzet.

Het resultaat was voorspelbaar: in plaats van gezamenlijk in het belang van het gehele bedrijf te werken, begonnen individuele managers elkaars divisies te ondermijnen in een gevecht om financiering, persoonlijke carrièrekansen en de gunst van de grote baas. Inmiddels sloot Sears de helft van alle winkels en verloor daarnaast meer dan de helft van zijn beurswaarde.

Liever dan in fysieke winkels of bedrijfsvoering te investeren, liet Lampert Sears een deel van de eigen aandelen terugkopen, om zo de beurskoers de beïnvloeden en – als grootaandeelhouder – zijn eigen zakken te vullen. In tegenstelling tot de rest van zijn bedrijf, gaat het Lampert, na acht jaar wanbeleid, dus nog steeds voor de wind.

Terwijl CEO’s van grote bedrijven goed voor zichzelf zorgen, ziet de situatie op de werkvloer er heel anders uit. Zelfs in de Amerikaanse bankensector, waar inmiddels weer recordwinsten worden geboekt (en recordbonussen worden uitgekeerd), hebben gewone werknemers het zwaar. Drie van de tien baliemedewerkers bij banken verdienen zodanig weinig dat ze afhankelijk zijn van enige vorm van publieke ondersteuning. Dit kost Amerikaanse belastingbetalers zo’n 900 miljoen dollar per jaar. Nóg een manier, zeg maar, waarop lagere en middeninkomens mogen bijdragen aan het rendement van aandeelhouders en de bonussen van miljonairs in de financiële sector.

Niet omdat het redelijk is, maar omdat het kan.

Klasbord past voorwaarden aan

Eerder schreef ik over Klasbord, een social media-app waarmee leerkrachten foto’s en andere persoonsgegevens van hun leerlingen kunnen delen met zowel de eigen ouders als de ouders van klasgenootjes. In de praktijk leidde het gebruik van deze app, zoals ik hier en op Sargasso uiteenzette, tot een massale schending van de Wet bescherming persoonsgegevens.

Inmiddels heeft Klasbord, dankzij de aandacht op Sargasso en Ouders online, besloten de gebruikersvoorwaarden aan te passen, zo valt te lezen op de site van juridisch adviesbureau ICTRecht:

Op diverse media ontstond enige ophef over de populaire app Klasbord: deze zou de privacy van leerlingen schenden. Met Klasbord kan een leraar berichten en foto’s uit zijn klas delen met ouders die ook de app hebben geïnstalleerd. Maar op grond van de privacywet mag dat niet zomaar, daar is immers toestemming voor nodig omdat het gaat om ‘persoonsgegevens’, gegevens die een individuele leerling betreffen. En is die toestemming er wel? Wij zochten het uit voor Klasbord en lieten de app aanpassen om aan de wet te voldoen.

Leerkrachten die Klasbord gebruiken moeten voortaan bij ingebruikname van de app expliciet bevestigen dat zij beseffen dat zij met privacygevoelige gegevens werken. Verder wordt uitgelegd dat ouders vooraf toestemming moeten geven (en mogen weigeren). Tenslotte zal Klasbord, als bewerker van persoonsgegevens, voortaan ook aan de wettelijke verplichting voldoen om een zogenaamde bewerkersovereenkomst met scholen of leerkrachten aan te gaan.

Dit verandert natuurlijk weinig aan de wenselijkheid om te pas en te onpas foto’s van kinderen te nemen en online te gooien. Ter vergelijking: welke volwassene zou toestemming geven om op willekeurige momenten van de dag op zijn werk te worden gefotografeerd voor zowel het eigen thuisfront als dat van zijn collega’s? Maar we hebben er blijkbaar geen moeite mee om kleine kinderen aan een dergelijk regime te onderwerpen.

Niettemin zorgen de hierboven genoemde aanpassingen ervoor dat de gebruikers van Klasbord voortaan in ieder geval aan hun wettelijke verplichtingen kunnen voldoen. Ook ouders zullen voortaan beter worden geïnformeerd over hun rechten. En dat is al een beetje winst.

Kinderen en sociale media, deel 2

In het kader van schaamteloze zelfpromotie: mijn stuk over Klasbord is behalve op Sargasso nu ook op Ouders Online te lezen.

Hopelijk schudt dit nog meer mensen wakker: ook kleine kinderen hebben recht op privacy. Ouders zouden hier bewust rekening mee moeten houden, met name als het aankomt op het gebruik van sociale media door henzelf of, zoals Klasbord mogelijk maakt, ten bate van henzelf.

Het onderstaande filmpje illustreert overigens op bijzonder treffende wijze de waanzin van foto’s en andere gegevens van kinderen zomaar op internet plempen: